Geschiedenis van de Majapahit-bron in EMA
Kapitan Tanihatuila en prinses Nyai Mas Kenang Eko Soetarmi

History Air Majapahit Sejarah Air Majapahit

In de tijd van het rijk Majapahit werd een prinses met haar gevolg door de vorst er op uitgestuurd om een verbond te sluiten met een kapitan in het Oosten, in het gebied Nusantara. In die tijd waren er een aantal Kapitan in het Oosten (Maluku), onder meer kapitan Tanahatu Meseng of de kapitan van het Rijk Hitu.
Kapitan Tanihatuila van Ema was een machtige kapitan in Leitimor. Er waren 3 kapitans met de titel Tanihatuila, dat zijn Kapitan Maading, Maadong en Maanaeng. Deze 3 worden ook wel Ading Adang Anahang of Tanihatuila of Upu Kano Pohihatu Paipo Ila Ho genoemd. Dit was voor kapitans in andere negeri vaak misleidend.
De dochter van de Vorst van Majapahit werd speciaal gestuurd om een verbond met kapitan Tanihatuila van Ema te sluiten. Op haar zeiltocht had de prinses een kaart, een gouden waterkruik, een speer en een compleet stel gending/gamelan (=toto buang) bij zich. Om haar middel had ze een ‘keris pusaka’ om de mystieke kracht van de kapitan van Ema te weerstaan.
Toen ze aan het noordelijke strand van het eiland Ambon aankwamen beklommen ze de berg richting Huaresi Rehung (Ema). Boven op de bergtop rustten ze uit. De prinses omringd door haar begeleiders.

De kennismaking tussen Ading Adang Anahang  en Ni Mas Kenang Eko Soetarmi vond plaats. De prinses herhaalde het doel van haar komst. Maar de kapitan wees alles af met het argument dat zijn land niet door vreemde overheerst mocht worden, omdat hij het zelf moest besturen. De kapitan was erg kwaad om het verzoek van de prinses. De prinses raakte verontrust en werd zwaarmoedig.
Uiteindelijk riep ze haar wachter om de kruik met drinkwater die ze uit Java had meegenomen, te halen. De wachter riep daarop de Malesi Soa-Lisa op verzoek van de prinses. De prinses gaf de kruik aan de Malesi Soa-Lisa en zei “leg deze kruik in de Losaru dusun want het zal helder water geven, een bron als historisch teken voor uw kinderen en kleinkinderen en hun nakomelingen”. Zij overhandigde hem ook de speer uit haar erfstuk, het complete stel van gamelan en een koperen sirih doos.
De prinses verzocht haar wachter “jullie moeten terug naar Java gaan en de Vorst berichten dat ik gefaald heb in mijn opdracht en niet naar Majapahit terug zal keren”
Daarna gaf de prinses een briefje aan Malesi Soa-Lisa en zonderde zich af om te mediteren. Door een toverformule te gebruiken, die haar leraar haar gegeven had, verdween ze.
Toen kwam een van haar wachters en zei “uit de steen waar ik met een speer in stak kwam helder water uit” . Ze aanschouwden dat wonder en de prinses noemde die plek “Batu Minum Air” – de Steenbron – en het water werd als drinkwater gebruikt toen men daar at. Na het eten trok de prinses zich terug om te mediteren.
Daarna vervolgde het gezelschap zijn tocht. Een wachter kwam met het bericht “de weg voor ons is erg hoog en steil, we moeten naar beneden gaan en uitrusten”. Vanwege de gesteldheid van de weg werd die plek Losaru genoemd. Vanaf Losaru is het dorp Huaresi Rehung al te zien. Dit berichtte de wachter aan de prinses “prinses van hier af is Huaresi te zien. Het is beter dat we uitrusten en de situatie aanschouwen, terwijl we eten en drinken waarna we onze weg kunnen vervolgen”

Majapahit Bron
De Majapahit bron
Terwijl ze uitrustten vroeg de prinses de kaart te raadplegen en het dorp op te zoeken. De prinses zei “wij moeten het dorp vanuit het westen benaderen, want in het noorden staat een fort van Huaresi bewaakt door die magische malesi’s". Men maakte zich op richting de westkant van Huaresi. Toen zag de wachter iemand in een boom alsof hij hun bespiedde. Malessi Soa-Lisa groef de gouden kruik in, die hem gegeven was en direct kwam er helder en zuiver water uit. Deze kreeg de naam Air Majapahit, als nalatenschap voor het dorp Huaresi Rehung.
Na deze wonderbaarlijke gebeurtenis ging Malesi Soa-Lisa naar de kapitan en overhandigde hem het briefje van Ni Mas.
De inhoud daarvan was (in de oude Taluti taal van Ema):
De wachter ging op hem af en vroeg of hij iemand van Huaresi was. Het bleek zo te zijn, hij kwam inderdaad uit Huaresi. De wachter nodigde hem uit, met de prinses kennis te maken. De prinses verwelkomde hem en toen vroeg hij “Waar komt u vandaan vrouwe?”. Ik kom uit Java Dwipa en wil graag met je kapitan kennismaken; mijn naam is Nyai Mas Kenang Eko Soetarmi”. “Ik ben de Malesi van Soa-Lisa”, stelde de man van Huaresi zich voor.
In Losaru ontstond een onderhoud tussen Ni Mas en Malesi Soa-Lisa. Malesi Soa-Lisa nam haar mee naar een plaats Sabua genaamd. Zij besprak het doel van haar komst met Malesi Soa-Lisa om een verbond met kapitan Ema te sluiten om zo het rijk van Majapahit te vergroten.
Na enig ritueel ging Malesi Soa-Lisa naar Kapitan negeri Ema en zei “Tabea (=gegroet) Kapitan Tanihatuila, ik kom u zeggen dat het gezelschap van de Prinses van Majapahit uit Java Dwipa is gekomen. Zij wachten aan de westkant, dus ze zijn aangekomen”.

“Tale pata-pata ru
poso-poso upu re ona ina re
pata ina we
ona ina ome tatawae
sakulu tata ona alokae
sopa-sopa kona ina o
tauru kalo mae wora ita maawae
sopa-sopa kalo ika hita mao ne”

(betekenis:)
“Velen komen naar deze negeri
maar slechts één is erfgenaam
Wees geduldig, vol wederzijdse liefde
mijn erfgenamen zuivere mensen
Behoed je, wees vreedzaam met elkaar
wat ik gedaan heb is niet uit plicht
maar uit trouw aan jullie”
“Ik wist het al voordat ze kwamen, dus laten we erheen gaan”, zei de kapitan. De kapitan riep de malesi van het dorp, Pari, om alle “Jou-jou” (soa-hoofden) en de dorpsoudsten te verzamelen en in de Baileu te komen overleggen. Er waren er die de komst van de prinses verwierpen, er waren er die haar mystieke kracht loofden. Uiteindelijk werd besloten de prinses tegemoet te treden. Voordat de kapitan op weg ging om de prinses te ontmoeten had hij zich voorbereid met zijn geheime krachten (‘bapake diri’). Nadat de Malesi Soa-Lisa die brief voorlas zei hij “hoort Upu-upu Ama, Upu-upu Ina. Bewaak dit erfgoed, de speer en onderhoud de bron Majapahit zodat het een bron van geschiedenis wordt voor onze kleinkinderen”.
Tot aan vandaag zijn deze voorwerpen nog steeds aanwezig en een historisch bewijs voor Huaresi Rehung kinderen van Ema.

Tot aan vandaag worden alle bronnen van Soalisa (Maitimu), ook Air Majapahit, elke 19 december van het jaar schoongemaakt.

Informanten o.a. Bpk. Topo Leimena (30/3-2001), Bpk. Max Maitimu (30/3-2001) en Bpk. Sem Maitimu (1/4-2001), en een notitie van de geschiedenis van de Majapahit Bron, geschreven door Matheos Sahulata in de jaren 1980;  bron  artikel uit Tiga Batu Tungku, nomen nescio, 2001